Atatürk Meydanı ve Venedik Sütunu

Lefkoşa’nın merkezinde bulunan meydan, Eskiden Konak Meydanı ve  Sarayönü Meydanı olarak anılmaktaydı. Mart 1943 tarihinden itibaren ise Atatürk Meydanı olarak adlandırılan alanın ortasında Venedik Sütunu yer almaktadır. Bu sütun Kıbrıs’taki Venedik hâkimiyetinin bir sembolü olarak Salamis Harabeleri’nden sökülerek Lefkoşa’daki şimdiki Sarayönü Cami’sinin avlusuna dikilmiştir. Adanın Osmanlılar tarafından fethinden sonra bulunduğu yerden kaldırılmıştır. Ancak, 1915 yılında İngilizler tarafından eski sarayın yıkılması ile bugün bulunduğu Atatürk Meydanı’nın ortasına yerleştirilmiştir. 

7 metre yüksekliğinde ve 71 cm çapında granitten yapılmış sütunun tepesinde şimdi kayıp durumda olan St. Mark Aslanı bulunmaktaydı. Sütunun altıgen kaidesi üzerinde Venedik hanedanına mensup ailelerin armaları yer almaktadır. Bu armalardaki yazılar armaların hangi aileye ait olduğunu göstermektedir. Şimdiki yerine 1915 tarihlinde dikilmiş ve tepesine şimdiki tunç küre konmuştur. 

Atatürk Meydanı’nda (Sarayönü) devlet daireleri olarak kullanılan binalar İngiliz sömürge döneminde inşaa edilmişlerdir. Mitingler için sıkça kullanılan meydanda başka tarihi binalar da bulunmaktadır.